Une, Ti dhe Big Bang-u

 Ndodh qe mrekullite e medha te jetes te vijne nga nje perplasje, si vet jeta. Ne vijme ne kete bote sepse dy njerez vendosin te ngrene dolli mbi jeten, nje perplasje e brendshme nga e cila krijohet nje sfere dhe zgjerohet deri ne perfeksion. Ashtu sic u zgjerua Universi nga nje sfere infinit e vogel ne nje hapesire te pamatshme. Ne jemi pjese e ketij Universi dhe kemi nje brenda nesh. Eshte si nje lidhje simbiotike qe krijon kryevepra kur ushqejne njera-tjetren.
 Te gjithe kemi jetuar per nente muaj ne nje shtepi te ngjajshme, dhe te gjithe kemi qene ne nje gjendje te pezullt deri ne momentin kur u perballem me nje mjedis te ri. Cdo detaj i ketyre hapesirave te reja ndikoi ne mendimet tona. Keto mendime filluan te rriteshin ne cdo fotografi qe kapnin syte tone. Gjendja e pezullt u zhduk ne momentin e pare kur drita preku lekuren tone dhe ishte ky momenti kur ne filluam ta shkruanim legjenden tone. Akoma te pavetedijshem, por ekzistenca jone po bente nje ndryshim.

 Hapa evolues e shoqerojne jeten tone dhe ne fillojme ta vendosim largesine e horizontit tone. Kjo cakton se sa large sheh syri jone i endrrave. Dhe, sa i perket kesaj, une di nje gje, qe te verber jane vetem ata qe nuk shohin shume large per synimet e tyre dhe e vendosin horizontin aq afer sa mund ta prekin.
 Prandaj, ata qe kane guxim te nisen ne kete udhetim per ta krijuar nje evolucion te bukur te jetes, sic e kemi te gjithe aftesine per ta bere, asnjehere nuk do te deshtojne ne arritjen e qellimeve te tyre.
 Ne fund te fundit, nese jemi pjese e kesaj simbioze, pse mos te lejojme qe bukuria e  brendesise sone te jete me e fuqishme se mjedisi qe na rrethon?

  R.N. 

Thirrja

Ti, nje kukull e ngrire, po lejon pikat e ujit te te vrasin ngadale.

Degjon zera femijesh ne erresire? Jane jehona e vrullit tend te femijerise,

qe po qane per ato endrra te zhdukura.

Ti, nje kukull e ngrire, po jeton nje genjeshter,
iluzion i kokave si ty.

A nuk e di se te vdesesh si viktime gjykimesh nuk te quajne hero? 

Ke nuhat ne trupin tend dhe ke sheh ne pasqyre?

Ti je krijese e mendimeve te tua,

 te erreta apo plot drite, ato pikturojne portretin tend. 

Qetesia - ke nevoje per prezencen e saj? Fshihet poshte qerpikeve te tu.

Gjeje dhe zbulo karakterin tend te fshehur.

Sa shume di per vullkanin qe shuhet brenda teje?

Gerrmoje para se te ngrish pergjithmone.

Une? Une jam fjala qe po vetetin brenda dhomes tende plot mjegull.

Me perdor, zhurmo nepermjet meje, ndriqo gropen e erret ku ke rene. 

 R.N. 

To/from my friend from Kenya

 In the age of electronic mail, I just accepted one of the warmest handwritten letters I have ever had in my hands. A month ago I sent a letter to a friend in Africa, whom I've never met. I wrote her a few encouraging words I thought might help her, but what I got back was even more encouraging. It's wonderful to know how powerful can love be and how rich with love Africa is. I'm also glad that now my friend from Kenya knows a few things for Kosova and she's sure people are so kind and hospitable.
 Here's the letter I wrote her, and in the pictures the letter I got back from her. I'm just so happy words can't tell!! :) 

Dear friend,

  You were brought in this life by love. You were meant to be born and you are meant to be great. You are a woman and you should be blessed. Your body is made of a pure soul, endless strength and absolute goodwill. No one has the right to interrupt your life path, the one that leads you to your greater self, to the woman that the world has been craving to hear about.
 The same star's dust has rained on me, on you and on everyone else on the Earth. We all came to this world on the same way, we're all breathing the same air, living under the same moon and sun. Therefore, the second we were born, we were all at the same level. Then, some evolve and some don't, some aim for more and some just judge, some become leaders in the world and some try to bring them down.
 Don't let the weak ones stay on your way. You have the power to break on through and reach your destination. And if others don't respect you, you respect yourself! If someone says you can't, show them how it's done. Because you, a woman, have been blessed by the love of the Universe, that invisible power that touches everyone, but some choose to ignore it.
 Invest in your brain, as it is the only thing others can't take from you. It's the only weapon against the ignorant ones, the ones that judge. And be prepared for the worst. Time by time they might try to disdain you, because you are a woman. And you, don't you tremble, don't you even think to answer them, because you have evolved and no matter how much you rise your voice, they're so far away that might not even hear you.
 And remember that you are not the first one, nor the last. A lot of people have dared and they have become GREAT! Because, as Dalai Lama says, "To be born at all is a miracle." So, don't lose your chance in life. Dare to be great!

Wishing you the best in life,
truly,
your friend from Kosova, Rona Nushi

4 July 2014 20:34
Tirana, Albania

A little taradiddle

Green pictures, blue ones, 

red also and white,

one was here and one was there, 

each of them looked so great,

here lives liberty you would say,

between their arms if they shake them,

on their fingers if they cross them,

forming puzzles when their bodies nigh,

but, oh Lord, I was so wrong,

when their backs turned one by one,

like dominos in a line,

all the colours faded out,

they turned black, so deep and dark,

bringing shade on a side,

the other half held some light,

feeding hope to their soul,

is it true you would ask,

that this beauty hid so fast?

It's a little taradiddle, 

bitter taste when darker face,

but do they know the fact of grace,

it comes out when face to face,

and when their arms hold each other,

then their colours come out again,

being shiny and kicking black.

R.N. for Anonim Diary

Sinfonia e nates

 Dy ngjyra dhe hijet e tyre po krijojne nje panorame magjepsese sonte. Hena e zbehte perkedhel njeren ane te sarajeve, ndersa ana tjeter e ngelur ne erresire vec sa i kompleton bukurine. Siluetat e zeza shkrihen njera ne tjetren e une perdor imagjinaten per te krijuar figura te tjera nga ato. Ndoshta nje flaute gjigante nga nje ndertese dhe nje harp ngjitur me te. Duket kaq perfekte me fjollat e bores qe bien ne toke si nota muzikore. Ndersa marr fryme, bashke me ajrin marr perbrenda edhe fjollat dhe nxjerr jashte nje melodi. Jehon jashte meje tingulli i lirise, i cili then qetesine e nates, fluturon permes instrumenteve gjigante dhe arrin henen. Aty rritet e behet bertime, nje bertime e embel dhe e lehte qe zgjon nga gjumi cdo femije te henes, ata te cilet ajo i perkedhel dhe i ndriqon cdo nate. Disa nga ata, te frikesuar nga nata nuk levizin nga shtrati i tyre i rehatshem. Ndersa te tjere, vetem disa, te hipnotizuar ndjekin kete tingull dhe behen eksplorues te nates. Kur behen mjaftueshem te guximshem per te mos u kthyer me prapa dhe e kuptojne sa shume gjera te panjohura ka, zbulojne qe kjo eshte imagjinata e tyre e cila ka aftesi te krijoj nje simfoni nga nje qytet, nje legjende nga nje ngjarje apo nje hero nga nje njeri.

R.N.

Pertej cdo kufiri

 Me kishin thene qe liria nuk ekziston, se nje shpirt eshte gjithmone i lidhur me nje tjeter, se nje kembe gjithmone ecen pas nje tjetre. Me kishin thene qe horizonti ka fund, se syte e mi nuk guxojne te kalojne kufinje, se jeta duhet te mbaroj aty ku nis. Vazhdojne e me thone qe forca ime nuk mjafton, se s'kam dy topa per te lozur si nje njeri i gdhendur me maske heroi.
  Nuk u besova. E si per tu mbrojtur fillova te ikja larg dhe kerkoja te gjeja lirine. Si fillim e kerkova ne libra, ne pune, ne natyre, ne vetmi. Gjate kerkimit kalova nje metamorfoze qe me dha krahet per te kapercyer kufinjte imagjinare te krijuar nga vet njeriu. Vazhdova duke pare e shijuar shume rruge te botes. Kaloja kohen duke krahasuar e reflektuar mbi ngjarjet e zakonet qe ndryshuan rrjedhen e historise, te cilen e ndertoi vet njeriu. Provova te ecja mbi rruge te pashkelura, por s'me la nje zhurme e mases qe bertisnin pa kuptim, pa arsye. Me thane se jam ne mes te nje planeti qe une e dija se nuk ka mes. E detyruar te ec sipas shenjeva qe kishin vene, kuptova shume mbi forcen dhe friken e dy gjinive qe ndikuan ne arkitekturen e jetes sot, e krijuar nga vet njeriu. Ne ate moment dy milion mendime, ndjenja, perjetime, detyrime e deshira po me binin si shigjeta mbi gjoks. Hapa krahet dhe ndjeva nje shperthim, nje zbrazeti absolute dhe tejmbushje ne te njejten kohe. Ishte nje energji qe filloi nga poshte thembrave dhe mbaroi ne qiell, ne pafundesi. Ishte nje moment, nje i vetem qe me dha nje mesazh nga rrenjet e rrenjeve te te pareve tane, nga zeroja ku filloi historia e vet njeriut, nga pikenisja e rregullave dhe dallimeve. Ishte nje moment, por mjaftoi per te me bindur se liria ekziston dhe se jeta nuk eshte vetem kjo pikture e mbyllur ne kornize, e pikturuar nga vet njeriu. Ka akoma me shume, akoma me tej nga sa na kane thene vet njerezit.

RN per Anonim Diary

Leter per shkrimtarin Rexhep Qosja

  Po nxitoj gishtat t'ju shkruaj ne ditelindjen tuaj te shtatedhjete e tete, pa kaluar mesnata. Ishte shume e lehte te gjeja frymezim, duke qene kaq afer jush nderkohe qe shfaqeshin fragmente te jetes suaj te mbledhura ne nje dokumentare.

 Une qe po marr guximin t'ju shkruaj, jam akoma nje syth i pacelur ne boten e shkrimtarit. Kam pak kohe qe mbledh shkronja ne kopshtin e letersise dhe ne dite plot frymezim si kjo i rradhis ne leter.
 Sot, si me hile e binda veten se jam mjaftueshem e rendesishme per te qene pjese e festes suaj. E ulur ne nje cep te salles po mendoja sa fuqi merr fjala kur jetohet para se te shtypet ne nje makine shkrimi, kur historia shekullore fillon te behet memece e ne zemer te mblidhen ndjenjat si nje lemsh i ngaterruar. Pastaj, ne qetesi i palos ato mbi leter dhe u jep kuptim. E kur te tjeret i lexojne, u percjell pebrenda nje emocion dhe i ben te ndjehen pjese e saj. Ju i dhate ze te kaluares dhe shkruat historine duke qene pjese e saj.

 Sa e vogel u ndjeva kur, e ngaterruar ne mesin e dhjetera njerezve, intelektuale e miq tuaj, po afrohesha me aq dyshim e po kerkoja te beja nje fotografi me ju. Doja ta mbyllja kete dite brenda kornizave (sa pak paskam kerkuar), por te qendruarit afer jush ne ata sekonda me dhuroi dicka me te fuqishme. Ju, qe jetuat aq shume jete sa libra te vulosur me emrin tuaj, i dhate fryme edhe nje pjese brenda meje nga e cila burojne fjalet dhe deshira per te shkruar.

R.N.

Prapa kuintave

   Nga zerat e shthurur te njerezve tre metra siper rri. Nje jehone, e gjate sa pafundesia me futet ne dhome dhe vallezon me mendimet e mia. E une nuk i ze. Tre fjale dua te nxjerre, qe me bejne aq shume peshe perbrenda dhe as ne duar s'kam force per ti terhequr. Mbi shkronja gishtat mbaj, i shtyp sikur po bind veten se jam mbi ato qe dua te them. Bej sikur fjalet s'kane rendesi.
  Njerezit hedhin syte rrotull vetes dhe nga pamjet krijojne fjale. Shikimi i pamprehte i tyre nuk deperton as lekuren, por fjalet i ngulisin forte. Dhimbja, ndonjehere embel, vallezon me mendimet e mia. E une nuk i ze. Ne vend te kesaj, buzeqesh. E ata buzeqeshje shohin.

R.N.

Nude

  Right where the fields of oranges and lemons crossed, he stayed there, like a non belonging tree. Arms wide open welcomed birds, which come and go and leave no good, but scratches on his skin. Leaves of green become yellow, abandon his body and touch the ground. He cares not, I assume.

 Can a man be so humble and ask no food for his soul? Bones of lean shape his body as he makes more place for birds. Songs of joy they sing for him, but his breath takes out no word. "Give them life," he tells himself, while his own gets destroyed.

Will such place keep him breathing or should his roots pierce new soil? He might be nude on speaking, but his heart holds the atheneaum you'd want to explore. Dig in fearless with love and joy, or let the man on his own.


R.N.

7 menyra per te rritur kreativitetin tuaj

Photo: William Abronowicz

1. Lexo librin "Not a Box" nga Antoinette Portis
Nje lepur ulet mbi nje kuti kartoni dhe e perdor imagjinaten e tij per ta kthyer ate ne nje makine garash, ne mal apo ne robot. Perfundimi: "Cdo gje mund te jete cdo gje," thote Anna.

2. Dil jashte
Anna inspirohet nga natyra per shumicen e dizenjimeve te saj: "Nje boce pishe, nje krimb, shenja sferash mbi nje kungull - bota e natyres eshte e mbushur me cudira dhe gjera te bukura."

3. Fillo nje koleksion
Te kujdesesh mbi koleksionin tend te vogel te objekteve te ngjajshme te ben te kuptosh se cfare ka te vecante tek secila nga ato. "Mundohu te kuptosh se pse dizenjatoret bene ate zgjedhje, dhe do te kuptosh ndonje hile nga procesi i tyre i kreativitetit," thote Anna. "Une koleksionoj furca dhembesh. Ato permbajne dicka shume specifike dhe thjeshtesia e tyre eshte nje perparesi per dizajn me shume imagjinate."

4. Preki gjerat 
Kudo qe Anna shkon, ajo i kap gjerat qe sheh. " Une njihem me gjerat duke i ndjere edhe me duar, jo vetem me sy."

5. Udheto i vetem 
"Nje here ne ca kohe udheto i vetem," thote Anna. "Eshte shume me e lehte qe ti perjetosh gjerat rreth teje dhe te shofesh sa me shume. Une vendosa se doja te behesha dizenjatore kur isha ne majen e katedrales Antoni Gaudi ne Barcelone, sepse me kishte emocionuar shume arkitektura." Por, jo domosdoshmerisht duhet ta kaloni oqeanin. "Mund te inspiroheni duke udhetuar kudo, perderisa jeni te hapur ndaj gjerave qe shihni." 

6. Behuni me analog 
"Mos e kontrolloni email-in nderkohe qe krijoni dicka kreative," thote Anna. "Nuk do te shkaterrohet bota brenda nje apo dy oresh." 

7. Kap cdo mundesi 
Po prisni ne shtepi nje grup miqsh? Krijoni mini-dhurata kreative per secilin. Keni marre nje dhurate? Shkruaj nje leter falenderuese. "Ne qofte se po prisni miq per darke," thote Anna, "pse mos te pergadisni dicka qe nuk e keni bere me pare?"

Burim informacioni: www.oprah.com

Te drejtat e perkthimit: Anonim Diary

Ai dhe ai

  Autobusi po ecte ngadale dhe nga dritarja shihja lulet qe kishin nxjerre koken mbi mbeturina. Dukej sikur po bertisnin per ndihme, por une ktheva koken ne te majte si nje tjeter e shurdhe. Tek karrigeja perballe ishte ulur nje i moshuar rreth te tetedhjetave. Nuk e kisha pare asnjehere, por mu duk sikur e njihja. Para syve me kalonin ditet kur ai kishte punuar nen diellin e korrikut, mengjeset qe i kishte kaluar pa ngrene apo momenti kur e shoqja i vdiq ne shtratin qe e kishte punuar vet. Cdo qelize e fytyres se tij ishte si nje faqe libri, te cilin nuk e kishte shkruar vetem dora e tij. Afer tij ishte ulur nje zoteri qe nga pamja dukej se jeta i kishte dhene nje tjeter stilolaps per te shkruar. Por, c'faj paska bere plaku i mjere per te qene ndryshe nga zoteria?
 Po e mendoja  per nje cast jeten e tij si president i nje shteti tjeter. Me shume mundesi do te ishte rritur ne shtepi private ne periferi te qytetit, studimet e mbaruara ne nje universitet me nam boteror dhe pas shume perpjekjesh e sfidash do te triumfonte si president. A thua, c'forme do kishin marre rrudhat e tij? Po kapilaret e formuar nga dielli, a do i dukeshin njelloj? Pamja e tij nuk do te ishte kjo qe eshte, me shume mundesi edhe personaliteti i tij nuk do te ishte formuar njelloj. Por, nje gje nuk mund ta ndryshonte asnje nderrim ambienti: gjenet e tij. Ai, nje plak i munduar nga jeta ne nje vend te harruar mund te ishte drejtuesi i nje vendi tjeter. Ai, i rritur ndryshe nga une e ti, eshte gdhendur nga era e tokes qe ka punuar, nga rrezet e diellit qe e kane prekur dhe nga lotet qe i kane rrjedhur. Dhe ne fund, ai eshte pre e paragjykimeve te mendjeve te vogla. E si mund te gjykosh nje njeri qe eshte rritur nen te tjera kushte dhe ka kaluar te tjera perjetime nga ti? Ne fund, te gjithe jemi skulptura te skalitura nga ndodhite e jetes. Mund te ndryshojme e te perparojme, por te drejten per te gjykuar nje tjeter asnjehere nuk do ta kemi.

Si ti kuptojme instiktet dhe ta degjojme intuiten tone

Photo: Adam Voorhes

 Padyshim qe ne te gjithe duam ti besojme instikteve tona, sikur te ishte aq e lehte qe ti degjonim. Martha Beck na shpjegon se si ta qetesojme zhurmen e mendimeve per ta kuptuar se cfare ndjejme ne te vertete.

Njerezit thone: "Ndegjoje intuiten tende. Besoji instikteve." Por, cfare nese jeni aq paranojak sa qe kini frike se do te shpertheje ndonje bombe atomike, ose aq optimist sa qe e shikoni filmin Bambi disa here, sepse e ndjeni sikur kete here nena e tij do te mbijetoj? Cfare mund te beni per tu siguruar qe ndjenjat tuaja nuk jane te deformuara?Problemi eshte se asnjera nga shprehjet e famshme qe na shtyjne ti besojme instiktet tona nuk na e shpjegon qarte se si "duket nje ndjenje instikti." Dhe mbi te gjitha, gjate gjithe jetes te tjeret na mesojne se si ta shtypim intuiten tone. Na mesojne se si ti mendojme gjerat shtruar, ti mendojme me te vertete dhe gjate, ti kalojme neper koke mendimet. Nje lajm i shkurter: instiktet nuk jane mendime, por jane te mbytura ne ndjenja. Duke mesuar se si te depertojme pertej mendimit deri te instikti do te na shtyje drejte nje jete me te lumtur dhe te shendetshme. 

Ndjenja vs Mendimi

Mendimet komplekse ekzistojne sa hap dhe mbylle syte ne krahasim me miliona vitet e ekzistences se ndjenjave dhe evulimit te tyre. Mendimet mund te na ndryshojne reagimin ndaj gjerave qe ne i ndeshim ne perditshmeri, perderisa ajo ndjenja e "fluturave ne stomak" eshte shume me e sakte.

Shumica e te rriturve nuk arrijne ta tregojne diferencen ne mes te nje mendimi dhe nje ndjenje, edhe sikur t'ju vinim pistoleten ne koke. Ne fakt, le te imagjinojme sikur ju kemi vene nje pistolete ne koke. Cfare ndjeni? "Do te vdes" eshte nje mendim. Paniku eshe ndjenje. "Ajo nuk ka te drejte te ma beje kete" eshte mendim. Zemerimi eshte ndjenje. Perderisa ju nuk mund ta pershkruani nje gje si ndjenje, cfaredo qe kalon nepermjet mendjes suaj nuk eshte instikt, por eshte mendim.

Te dallosh ndjenjen nga truri mund te behet e ngaterrueshme sidomos ne rastet kur ne i shtypim instiktet me mendime dhe pastaj reagojme emocionalisht ndaj ketyre mendimeve. Ndjejme dicka, e injorojme ndjenjen, vendosim se dicka tjeter eshte e vertete, dhe pastaj kalojme neper nje mori emocionesh per ate vendim qe kishim marre (duke menduar). Tek libri The Gift of Fear, specialisti i parandalimit te dhunes Gavin de Becker e pershkruan nje skenare ku nje grua eshte duke e pritur ashensorin. Kur dera hapet, brenda ne ashensor gjendet nje burre. Ai duket krejt ne rregull, por gjithsesi gruaja ndjen se ka frike. Ajo e injoron kete ndjenje dhe futet ne ashensor qe ka izolim zeri me nje burre te cilit i frikesohet - dicka qe as edhe kafsha nuk do ta konsideronte per ta bere.

 Per tu besuar instikteve ju duhet ta qetesoni ate zhurmen qe krijohet nga perditshmeria ne rrethet shoqerore. Fatmiresisht, nuk ka rendesi se sa gjate i keni injoruar instiktet, ajo jane akoma aty dhe akoma te sakta.

Njenje? Jam une. Le te takohemi

Nese ju duket e veshtire ta kuptoni instiktin tuaj, do t'ju thoja ta provonit nje ushtrim. Kujtoni nje situate pozitive nga e kaluara ose nje person qe ka vertetuar se prezenca e tij ka sjellur pozitivitet ne jeten tuaj. Tani kujtoni momentet ku ju e keni kuptuar se po beni gjene e duhur ne momentin e duhur, ose momentet ku ju keni ndjere dashuri dhe besim ndaj personit te lartepermendur. Mendoni per ndjenjen qe keni perjetuar - keni buzeqeshur, keni relaksuar krahet dhe keni ndjere ngrohtesi ne solar plexus (kompleks nervash i pozicionuar afer diafragmes - ndryshe e njohur si vendi i fluturave mbi stomak). 

Tani mendoni nje situate negative nga e kaluara juaj ose dike qe ka qene force negative ne jeten tuaj. Kujtoni momentet kur ju e dinit se kjo situate ose ky person ishte nje gabim per ju. Keni ndjere nje rrotullim stomaku? U ka rrahur zemra fort?
Tani zgjidhni nje situate aktuale te jetes suaj (punen, hobin, nje ushtrim) ose nje person qe e keni takuar se fundmi. Duke e menduar pamjen e aktivitetit ose te personit ne mendjen tuaj, vezhgoni cdo ndjenje qe mund t'ju zgjohet. Mos i censuroni ose gjykoni keto ndjenja. A i ngjajne me shume perjetimeve qe keni pasur per kujtimet pozitive ne kaluaren tuaj apo atyre negative?Si do qe te jete pergjigjja, ky eshte nje fillim i ndeshjes suaj me instiktet. Tani imagjinoni cfare lloj veprimi do te ndermernit ndaj situates ose personit ne fjale, sikur te mos kishit frike se do te dukeni te cuditshem, por thjeshte konsiderojeni si nje domosdoshmeri per te vepruar sipas ndjenjave tuaja. Do ta zgjasnit kohen qe keni kaluar bashke? Do ti nderprisni kontaktet me personin? Si do qe te veproni, sipas udherrefimeve te instiktit ose jo, shifni cfare do te ndodhe. Nese jeni mbeshtetur tek ndjenjat tuaja te verteta, do ta zbuloni se me kalimin e kohes kjo situate ose ky person do te kthehet ashtu sic e ka parashikuar instikti juaj. 

Ndoshta ju i keni besuar instiktit gjithe kete kohe, dhe ne kete rast me shume mundesi ky ushtrim nuk do t'ju befasoje. Por, ne qofte se ju ne pergjithesi fokusoheni tek mendimet dhe i injoroni ndjenjat, ky ushtrim mund t'ju ndriqoje mjaft. Ndoshta ju do te filloni ta kuptoni se si mendimet ju kane bere ti besoni te pabesueshmes ose te refuzoni eksperienca qe kane qene ne interesin tuaj. Do te filloni te ndesheni me instiktet, te cilat te ndeshin me te verteten, e cila - sic e dini instiktivisht - mund t'ju sjelle lirine.Burim informacioni: OPRAH
Te drejtat e perkthimit: ANONIM DIARY

MEDITIMI I HAPJES SE ZEMRES - sipas Ed dhe Deb Shapiro

Photo: Courtesy of Ed and Deb Shapiro

 Relaksojeni trupin ne pozicion te ulur dhe duke qendruar te drejte. Fokusohuni tek rrjedha natyrale e frymemarrjes suaj e cila futet dhe del nga trupi juaj. Kushtojini vemendje frymemarrjes derisa mendja juaj te qetesohet.


 Tani perqendrohuni tek hapesira e zemres ne qender te gjoksit tuaj. Merrni fryme dhe lirojeni ate nga kjo hapesire. Duke e bere kete, me cdo frymemarrje ndjejeni zemren e cila ngadale hapet dhe relaksohet. Me cdo frymenxjerrje lirojeni tensionin dhe rezistencen nga zemra juaj. 


 Nderkohe qe vazhdoni, qetesisht perseritini keto fjale: "Zemra ime po hapet dhe po relaksohet." Mund te perjetoni ndjenja si gezim apo pikellim. Lejojini keto ndjejna te vijne dhe te ikin, duke mos ndaluar te merrni fryme tek hapesira e zemres. 

 Qendroni ne kete menyre per aq kohe sa te deshironi. Kur te jeni gati, merrni fryme thelle dhe lirojeni. Hapini syte ngadale dhe merreni me vete gjate gjithe dites paqen qe ju ka dhuruar zemra. 

Ed dhe Deb Shapiro jane autore te librave "Be The Change", "How Meditation Can Transform You" dhe "World." Ata cdo jave japin kontributin e tyre tek Oprah.com, HuffingtonPost.com dhe Care2.com. Ed dhe Deb shkruajne mesazhe inspiruese cdo dite. Kane edhe tre CD per meditimin dhe gjithashtu jane autore te librit best-seller "Your Body Speaks Your Mind" dhe fitues te cmimit "Visionary Book Award" ne vitin 2007.

Burim informacioni: OPRAH
Te drejtat e perkthimit: ANONIM DIARY

6 menyra per ta permiresuar egon tuaj

  Ne te gjithe e dijme se egoja (ose ndryshe krenaria, kotesia apo ajo guacka e forte qe na ndan nga vetja jone origjinale) na mban te ngujuar. Keto menyra tashme te hulumtuara mund te ju ndihmojne qe ta lironi mendjen dhe jeten tuaj.

Kurthi i Reagimit

Problemi: Si reagojme ne kur dikush na kritikon, edhe ne rastet kur kritika eshte konstruktive?

"Duke e kundershtuar, refuzuar ose transformuar ngacmimin ne menyre qe te mbrojme vlerat tona," shpjegon Michael Inzlight, PhD, psikolog ne Universitetin e Torontos, se bashku me koleget e tij, ne studimin e tyre mbi shfaqjen e ngacmimit.

Pasoja: Nje ndryshim i kuptimit te realitetit dhe deshtim per te mesuar nga gabimet.

Si ta rregulloni: Ne qofte se mund te ndani pese minuta para ndonje grindjeje per shembull, mendoni per nje gje qe ju e vleresoni pafundesisht (p.sh. kreativiteti, udhetimet, familja, humori) dhe shkruajini ne nje leter arsyet se pse keto gjera kane kaq shume rendesi per ju. Ky ushtrim, qe mjeket e quajne "konfirmim i vlerave", na ben me pak nevrik dhe me shume mendjehapur kur degjojme per gabimet dhe te metat tona, sic eshte konkluduar pas disa studimesh.  Arsyeja pse funksionon eshte se e mbron vetvleresimin tone dhe ne te njejten kohe i fik alarmet "vet-mbrojtese" te cilat na zbrazin energjite mendore.

Bonus: Njerezit qe praktikojne "Konfirmimin e vlerave" gjithashtu kane me shume kontroll mbi veten dhe bejne me pak gabime ne detyrat pasuese.

Kurthi i Konfuzionit

Problemi: Mendoni nje gje per te cilen ju nuk jeni aspak i informuar, ndoshta programi Spreadsheet? Para shume kohesh ju keni provuar ta kuptoni se si funksionon ky program, por nuk ia keni dalur dot. Tani ju me shume krenari vendosni kursorin tek kutiza e pare dhe pranoni te mos e dini ate qe nuk e dini.
Si ta rregulloni: Mos e anashkaloni  konfuzionin, por perballuni me te. Hapat e gabuar kthehen ne pasuri kur ju e praktikoni tekniken "deshtimi produktiv", nje teknike mesimi qe eshte pershkruar ne nje studim nga "Learning Sciences Lab - National Institute of Education in Singapore." Ne kete studim studentet e matematikes jane perballur me probleme matematikore gati te pamundura dhe u eshte kerkuar qe ti zgjidhin vet. Ata jane munduar e jane ngaterruar per te gjetur teori te reja, dhe si perfundim nuk e kane gjetur zgjidhjen. Por, kur u eshte treguar zgjidhja e problemit ata kane treguar rezultate me te mira ne testet pasuese ne krahasim me studentet qe i kishin marre udhezimet e problemit pa u munduar fillimisht. Deshtimi, i vetedijshem dhe pa turp, i ndihmoi ata te mesojne me shume. 

Kurthi i Fatit 

Problemi: Ju ndjeheni te kenaqur kur nje stereotip eshte ne favorin tuaj. Padyshim qe ju jeni te afta per te dhene, sepse jeni femra! Patjeter jeni te afte ne shkence, sepse jeni meshkuj!  Por, shikoni cfare ka dalur nga nje studim i bere nga psikologia Angelica Moè, PhD, pasi qe i ka testuar meshkujt dhe femrat ne lidhje me maredheniet hapsinore (ku supozohet se meshkujt jane me te afte). Nderkohe qe pritej qe meshkujt te tregonin rezultate me te mira pas nje shtytje kurajuese, ata ne fakt treguan rezultate me te dobeta se zakonisht. Krenaria e fituar nga nje avantazh i pamerituar u kthye ne ankth kur behej fjale per performimin e atyre aftesive. 
Si ta rregullojme: Nese ndonjehere te thone se ke nje aftesi te natyrshme per nje gje ose keni nje perparesi per dicka tjeter qe ka te beje me gjene apo me fat, ndalojeni kete dem qe mund te ju shkaktoje duke u pergjigjur me fjalet, "Oh, te lutem. Eshte thjesht nje stereotip." Kur Moè u shpjegoi studenteve se arsyeja pse meshkujt tregojne rezultate me te mira se femrat ne testet e matematikes ishte ky stereotipi kulturor dhe jo "gjenet e matematikes", te gjithe treguan rezultate me te mira, sepse pritshmerite e "biologjise-si-fat" ishin rritur.

Kurthi (Sekret) i Superioritetit

Problemi: Po, eshte egocentrike, por shume nga ne mendojne se zgjedhjet tona te stilit te jetes paraqesin idealen universale. Per shembull, ciftet shpesh mendojne se njerezit e vetem do te ishin me mire sikur te lidheshin, ndersa njerezit e vetem mendojne se ciftet ne menyre sekrete ndjehen te burgosur, perfundime keto te dalura nga Stanford University dhe University of Waterloo. Akoma me e keqe se kjo eshte kur opinioni yne kthehet ne paragjykim dhe ndikon tek te tjeret. Ne nje studim te bere tek intervistat e punes eshte pare se punedhenesit u ipnin vleresime me te larta kandidateve me te njejtin status martesor me ata se sa atyre qe kishin status tjeter (ku vlerat e tjera ishin te barabarta). 

Si ta rregullojme: Heren tjeter kur e kuptoni se po predikoni per stilin tuaj te jetes, imagjinojeni ate te ndryshuar (sepse, cdo gje ndryshon eventualisht). Studimet kane treguar se sa me shume qe njerezit e mendonin statusin e tyre si te pandryshueshem, aq me shume ata e mbronin veten nga te tjeret dhe e idealizojne ate duke u bere edhe me paragjykues kunder te tjereve qe kishin status te ndryshem nga ata. Sidoqofte, kur atyre u ishte kerkuar qe te kanalizonin Buddhan e tyre te brendshme - qe nenkupton ta mendosh perkohshmerine si fakt te jetes, ata beheshin me te kuptueshem ndaj te tjereve.

Kurthi "I Qete dhe i Permbledhur" 

Problemi: Vlen te citohet Thomas Jefferson, "asgje nuk i jap nje personi me shume perparesi para te tjereve sesa te qendruarit gjithmone te qete dhe te patrazuar ne cdo rrethane." Por ka nje cmim per gjithe kete fuqi dhe pacenueshmeri: perfundoni duke e shtypur veten tuaj ose duke mohuar gjera qe kane shume rendesi per ju. 

Si ta rregulloni: Psikologia Brené Brown, PhD, LMSW, shpjegon se si ajo ia kujton vetes te jete e pavetedijshme per disa gjera. Ajo thote se e lejon veten te tregohet e gezuar, e pasionuar, e ndjeshme, e ndonjehere edhe te sillet si e cmendur ne menyre qe ta liroje veten nga kjo "burgosja ne qetesi" te cilen ajo e krahason me nje mburoje. 

Kurthi i Pushtetit

Problemi: Te gjithe ne jemi inspiruar nga studimet qe kane treguar se pozicioni i trupit me duar te hapura dhe kembe te ndara e rrit nivelin e testosteronit ne trup dhe rrit vetbesimin brenda vetem dy minutash. Por sidoqofte, ky "pozicioni  i pushtetit" mund te kthehej ne mosbesim nga te tjeret, sic ka konkluduar Andy Yap, PhD, pas nje studimi te bere. Dr. Yap dhe koleget e tij kane vertetuar se njerezit qe i zgjatnin gjymtyret e tyre gjate nje mbledhjeje apo ne makinen e taksise per shembull, kuptoheshin si njerez qe do te vidhnin para, te benin hile apo te jene me agresiv ne komunikacion. E kunderta kuptohej per njerezit me nje pozicion me te kontraktuar. 

Si ta rregullojme: Mbajeni pushtetin tuaj, thot Dr. Yap. Ne fund te fundit, ndjenja e pushtetit gjithashtu e ul stresin dhe ju ben te ndiheni me pozitiv. Por, jini me vigjilent kur behet fjale per qellime me te medha. Kur njerezit e fuqishem fokusohen ne parime fisnike si detyrat, obligimet, dhenia e llogarive, ata jane me pak te prirur per tu sjellur ne menyre joetike. (Dhe kjo ma kujton nje slogan qe para pak kohe e kam pare ne nje studio ku artistija e mbante per t'ja kujtuar vetes qe: "Arti dhe Egoja Jane Kontradiktore.")

Burim informacioni: OPRAH
Te drejtat e perkthimit: ANONIM DIARY

Dylan's worries are our worries

  Dylan was a homo sapiens from planet Earth. He was dropped in this planet twenty-five years ago and lately he's been feeling a little depressed. What concerns his mind and heart are some imaginary lines called borders. Dylan has always been curious on exploring this planet and that wasn't just his dream. It was the right that the Universe gave him.
 Before coming down on Earth he was told of the dangers this world held in. Not a single step could he pass without being vigilant and not a single breath could he take without being concerned. There were different species all around who lived jointly, but grace wasn't their thing. Their recording cameras called eyes would translate weird messages when seeing enviable things. "Me... For me...I should have this...This is made for me!" These kind of messages would then produce terrible acts that Dylan never saw on his previous life back on Saturn and they were called lying, hating or killing. Although he was never able to understand these acts, Dylan knew that this effected him on being almost sessile in one place. The right to pass the so called borders was taken for a few so called states as an act of distrust. But, why should Dylan be effected from this? He wanted to move from a forest to a hill, from an animal jungle to a concrete one. He wanted to get introduced to the planet as one since he was going to pass his whole fifteenth life over there. He desperately understood that he should first ask permission from the so called embassies in order to give him the right to move.
 A few days after he recovered from this affliction, Dylan sent a message to Saturn on which the last words were these:
 "Words arise from their inside, for there is soul and there is mind
 but some tie knots on a throat and some light days on a row.

  
 Beauty covers their whole land, for there is green and there is gray,
 but some voyage from here to there and some are trapped although innocent."

R.N.

The dress rehearse empathy

When the sky begins to plunge and the air around you burdens,

when the clouds fight with swords and your veins begin to drain,

when the world sputters ceaselessly and your soul feels foreign,

put your ingenuity as a cuiress and let the world know your name.

Non of species lacks a heart, non of them denies love,

be a shameless paramour, share your passion as you go,

if it takes to be an alien, be an alien of your own,

think of fear as non-existent and walk your life as you know. 

R.N. 

DOROTHY

©Vigan Tafili - digital artist

 It was the third morning of that year, just the same as the second. Dorothy woke up to do the ritual she did every single dawn. She was the girl of green-winged orchid gardens and that name was stamped on
her head.
Dorothy started her walk through the lines of flowers, getting sozzled by their purple crowns. Not a single one was ugly, not a single one did she hate! Or, should I say, she was taught not to hate?
Since the first day of her visit on Earth, she breathed the sweet scent of those purple orchids, as if she was not informed of the existence of poison in the fragrance of these flowers.
"Talk to me, feed my eyes and guide my way with your glow. You are the God of my intellect, the religion to which I bow down and I raise when you raise" - she stated to the third line of orchids and her
voice echoed all around. This garden summed up her whole world and hidden beyond those fences was the opponent. By wish or by curiosity, she was not allowed to pass that line!
Despite all the conditions, she was used to be happy. It was a kind of happiness that hypnotized her. But, all this routine lasted until the night that turned her glee into gloom. A massive fire hit her garden and everything she has learned in life and lived for turned into ashes.
The next dawn poor Dorothy found herself in front of two important decisions. She either had to make a big curve in her life and explore what was hidden behind those fences or cry over the ashes that continued to take her soul completely.
But, something was sure. If she dared to jump those barriers, Dorothy would find the true garden of liveliness, the one made of infinite colors.

R.N.